Լսողության կորուստ երեխաների մոտ
Լսողության նշանակությունը
Լսողությունը էական դեր է խաղում երեխայի զարգացման մեջ։ Լսողության օգնությամբ երեխան սովորում է ճանաչել ձայները, ընդօրինակել ձայները և, հետևաբար, խոսել։ Բացի այդ, լսողությունը թույլ է տալիս երեխային լսել վտանգի ազդանշաններ, կողմնորոշվել, այլ երեխաների հետ շփվել և հաղորդակցման հմտություններ ձեռք բերել: Լսողությունը ավելին է, քան պարզապես զգայարաններից մեկը. լսողությունը կարևոր դեր է խաղում երեխայի վարքի և բնավորության ձևավորման գործում:
Նախկինում, երբ փոքր երեխայի մոտ հնարավոր չէր ճիշտ ախտորոշել լսողության կորուստը, հաճախ ենթադրվում էր, որ լսողության կորուստ ունեցող երեխան մտավոր հետամնաց է: Այս դեպքում նրան նույնիսկ կարող էին ուղարկել մտավոր հետամնաց երեխաների գիշերօթիկ դպրոց։ Բարեբախտաբար, այսօր դա չեն անում։ Լսողության կորուստը կապ չունի մարդու մտավոր ունակությունների հետ։ Այնուամենայնիվ, եթե լսողության կորուստը չախտորոշվի և չբուժվի վաղ փուլում, այն կարող է էական բացասական ազդեցություն ունենալ երեխայի հետագա զարգացման վրա:
Հաճախ ծնողների համար ավելի դժվար է հաշտվել երեխայի լսողության կորստի մասին մտքի հետ, քան իր՝ երեխայի համար: Ուստի չափազանց կարևոր է, որ ծնողները աջակցեն երեխային, չեզոք լինեն և տեղեկատվություն փնտրեն ախտորոշման մասին՝ երեխային իր զարգացման համար օպտիմալ պայմաններ ապահովելու համար։
Լսողության խանգարումներ ունեցող երեխաներ
1000 նորածին երեխաներից 1-4-ը ծնվում են լսողության որոշակի աստիճանի մշտական կորստով: Երեխայի լսողության կորստի բազմաթիվ պատճառներ կան, ներառյալ ծննդյան տրավման և ժառանգական հիվանդությունները:
Լսողության խնդիրները կարող են աստիճանաբար զարգանալ նաև մանկության տարիներին։ Ձեռք բերված լսողության կորստի պատճառները ներառում են միջին ականջի բորբոքումը (մեդիալ օտիտ) և աղմուկի ազդեցությունը:
Բոլոր երեխաների մոտ կեսը մանկության ընթացքում զարգացնում է միջին ականջի բորբոքում, որը հաճախ ուղեկցվում է ներքին ականջի հեղուկով, որը կարող է առաջացնել լսողության ժամանակավոր կամ մշտական կորուստ: Կարևոր է հիշել, որ երեխան, ով հաճախակի ականջի խնդիրներ ունի, կարող է զգալ լսողության ժամանակավոր կորուստ: Հաճախակի լսողության խնդիրների պատճառով, հատկապես դպրոցական առաջին տարիներին, երեխայի ընկալունակությունը և վարքը կարող են փոխվել:
Ինչու՞ է կարևոր հնարավորինս շուտ ախտորոշել լսողության կորուստը:
Որքան շուտ ախտորոշվի երեխայի լսողության կորուստը և շտկվի լսողական սարքերի միջոցով, այնքան ավելի հավանական է, որ երեխան ապրի նորմալ կյանքով: Լսողությունը լիովին զարգացած է արդեն ծննդյան ժամանակ, և այսօր հնարավոր է ախտորոշել լսողության կորուստը նույնիսկ նորածնի մոտ։ Խորհուրդ է տրվում, որ ձեր երեխայի լսողությունը ստուգվի որքան հնարավոր է շուտ, հատկապես, եթե ձեր ընտանիքում եղել է ժառանգական լսողության կորստի պատմություն: Այսօր կան սկրինինգային ծրագրեր՝ բացահայտելու բնածին լսողության կորստի բարձր ռիսկի ենթարկված երեխաներին: Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ, բացառությամբ շատ ծանր լսողության կորստով երեխաների, լսողության խանգարում ունեցող երեխայի լեզվական զարգացումը կարող է համեմատվել նորմալ լսող երեխայի հետ, եթե լսողության խանգարում ունեցող երեխան լսողական սարքեր է ստացել առաջին 6 ամսվա ընթացքում:
Լսողական սարքերի ո՞ր մոդելներն են հարմար երեխաների համար:
Լսողական սարքերի օպտիմալ ֆունկցիոնալությունն ապահովելու համար կարևոր է, որ դրանք լիովին հարմարեցվեն երեխայի ականջների չափերին: Երեխայի ականջի ձևի և չափի մշտական ֆիզիկական փոփոխությունների պատճառով լսողական սարքերին հատուկ պահանջներ են ներկայացվում: Հարականջային լսողական սարքերը (BTE) սովորաբար խորհուրդ են տրվում փոքր երեխաներին, քանի որ դրանք ամենադիմացկունն են, օգտագործման համար ամենադյուրինը և հեշտացնում են ծծումբի ամենօրյա հեռացումը: Քանի որ երեխայի լսողական անցուղու ձևն ու չափը անընդհատ փոխվում է, ժամանակ առ ժամանակ պետք է նոր ականջակի կաղապարյներ պատրաստել:
Լսողական սարքերը հասանելի են տարբեր վառ գույներով, որոնք նախընտրում են երեխաների մեծ մասը: Դեռահասները կարող են նախընտրել ավելի աննկատ մոդելներ։ Ամենից հաճախ նրանք չեն ցանկանում տարբերվել իրենց ընկերներից, ուստի լսողության խանգարումներ ունեցող դեռահասները նախընտրում են ամենազուսպ լսողական սարքերը:
Ինչպե՞ս կարող են լսողական սարքերը օգնել երեխային:
Լսողական սարքերը լսողության խանգարում ունեցող երեխային հնարավորություն են տալիս զարգացնել իրենց լեզվական հմտությունները և ակտիվորեն մասնակցել հասարակական կյանքին, օրինակ՝ դպրոցում, հավասար պայմաններում իրենց հասակակիցների հետ:
Լսողության խանգարումներ ունեցող մարդիկ սովորաբար դժվարանում են տարբերել խոսքն ու աղմուկը: Դա հատկապես վերաբերում է երեխաներին, քանի որ նրանց լեզուն դեռ լիովին զարգացած չէ, ինչը նրանց համար դժվարացնում է կռահել այն բառերը, որոնք նրանք չեն լսում: Այսպիսով, ժամանակակից լսողական սարքերը մեծ օգուտ են բերում լսողության խանգարում ունեցող երեխաներին: Նրանք ճնշում են անհանգստացնող ֆոնային աղմուկը և ընդգծում ցանկալի հնչյունները, ինչպիսիք են խոսքը:
Եթե ձեր երեխան լսողության կորուստ ունի երկու ականջներում, կարևոր է, որ նա կրի երկու լսողական սարք: Երկու ձայնային այս կարգավորումը բարելավում է խոսքի հասկանալիությունը աղմկոտ միջավայրում:
|